FÜAB 12. OLAĞAN GENEL KURULU YOĞUN KATILIM İLE GERÇEKLEŞTİRİLDİ
Fidan Üreticileri Alt Birliği 12. Olağan Genel Kurulu 28.09.2019 tarihinde Ankara’da bulunan Uluslararası Tarımsal Eğitim Merkezi Müdürlüğünde (UTEM) çok sayıda üye katılımı ile yapıldı.
Genel Kurula Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdür Yardımcısı Suat YILMAZ, Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Bitki Islahçıları Alt Birliği (BİSAB) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Vehbi ESER, Tohum Yetiştiricileri Alt Birliği (TYAB) Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Ömer GÜLER, TÜRKTOB Yönetim Kurulu Üyesi Miktat OLGUN, Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) Bahçe Bitkileri Araştırmaları Daire Başkanı Gökhan KIZILCI, Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda Kontrol Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı ve Karantina Daire Başkanı Murat Şahin, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürü Ali ERDEN, Tarım ve Orman Bakanlığı Tohumculuk Dairesi Fide, Fidan Birim Koordinatörü Veyis YURTKULU başta olmak üzere ilgili pek çok kurum ve kuruluşun temsilcileri katıldı.
***
Fidan Üreticileri Alt Birliği (FÜAB) Yönetim Kurulu Başkanı Hurşit NALLI, Genel Kurulun açılış konuşmasında Türk fidancılığın her geçen gün ivme kazanarak büyüdüğünü, FÜAB kurulmadan önce ihracatın yok denecek kadar az olduğunu, 2018 yılında ise yaklaşık 38 milyon dolara ulaştığını kaydetti.
FÜAB Başkanı Hurşit NALLI, özetle şu ifadeleri kullandı; ‘’ 2002 yılında 3,5 milyon adet fidan üretimi yapılırken, 2018 yılında bu miktar 106 milyon 580 bin adete ulaştı. 2010 yılında sadece 905 bin dolar olan ihracatımız yine 2018 yılında 37 milyon 964 bin dolara yükseldi. Hedefimiz 100 milyon dolara ulaşmak. İthalatımız ise 7 milyon 549 bin dolardan, 2 milyon 355 bin dolara indi. Tarım ve Orman Bakanlığı 2005 yılından bu yana sertifikalı fidana 370 milyon 648 bin liralık destek verdi. Bu desteklerin standart kademe fidanlarda da uygulanmasını talep ediyoruz.’’
Türkiye’nin fidancılıkta kendine yeterli olduğunu ve fidan üretiminin %40’ını ihraç eder konuma geldiklerini kaydeden FÜAB Başkanı NALLI, Türkiye’nin dünya fidancılığında tercih edilen marka olma yolunda ilerlediğini kaydetti. Türk Cumhuriyetlerine yapılan ihracatın yanı sıra Kuzey Afrika ülkeleri, Rusya ve Avrupa Birliği ülkelerine de ihracat yapabilecek kapasitede olduklarını ifade eden NALLI, bu kapasitenin kullanılması için ilgili bakanlıklarla görüşmelerin sürdüğünü, 54 ülkeye Türk fidancılığını tanıttıklarını ve kısa bir süre sonra Pakistan’a sektörel ticaret heyeti düzenleyeceklerini kaydetti.
Kaliteli fidan üretiminin artması ile birlikte Türkiye’de de son 10 yılda bahçe ve bağların yerli fidanlarla kurulduğunu anlatan NALLI, bu başarıların ardında 58 ilde 851 üyesiyle büyük bir güç olan FÜAB’ın katkılarının büyük olduğunu ifade etti.
***
Sektörün sorunlarına da vurgu yapan FÜAB Başkanı NALLI, özellikle kayıt dışı üretim ve satışlar, çeşit ıslahı, çeşit tescili, sertifikasyon, karantina ve bitki pasaportu uygulamaları, desteklemeler ve dış ticaret üzerinde durdu.
Piyasanın daha sık ve etkin olarak denetlenmesi gerektiğini belirten FÜAB Başkanı NALLI, bu konuda Tarım ve Orman Bakanlığı yetkilileri, valilikler, Tarım ve Orman İl Müdürlükleri, belediyeler gibi kurumların denetimlerini sıklaştırması gerektiğini söyledi.
NALLI, ilgili kanun hükümlerinin uygulanmasını sağlayıcı tedbirlerin alınmasının yanı sıra, yetkili fidan üreticilerinin de FÜAB’a ihbarda bulunarak kayıt dışılığın engellenmesine destek olmalarını istedi.
Kayıt dışı üretim yapan kişilerin Tarım ve Orman Bakanlığından yetki almadığını, faturalı satış yapmayarak devlete vergi vermediklerini, kanunlara aykırı üretim yaptıklarını, fidanı alan üreticinin sorun yaşadığında şikâyetçi olacak bir muhatabının bulunmadığını belirten NALLI, FÜAB’a denetim ve üretici belgesi verme yetkisinin sağlanması gerektiğini ifade ederek, bahçe ve bağ tesis edecek üreticileride kayıt dışı fidanlar konusunda uyardı.
Özellikle anonim çeşitlerin tescil edilmesi için çalıştıklarını kaydeden FÜAB Başkanı NALLI, sertifikasyon sisteminin güncellenmesi ile birlikte haksız rekabetin olmadığı, daha sıkı denetlenebilir bir sektör olacaklarını vurguladı.
FÜAB Başkanı Hurşit NALLI desteklemelerle ilgili de şöyle konuştu; ‘’Kayıtlı üretimlerin, kayıt dışı üretimlerle rekabet edebilmesi için; tüm sınıflardaki (ön temel, temel, sertifikalı, standart) fidan ve üretim materyallerine üretim desteği verilmesi gerekiyor. İhracatta ise üreticilerimizin yurt dışı rekabette gücünün artması için, ihraç edilen fidanlar da üretim desteği kapsamında yer almalıdır.’’
***
Meyvecilikte çeşit ıslahının en az 15 yıl sürmesine, sonucun olumlu çıkmasının garanti olmamasına ve fidan üreticilerinin çoğunun yerli sermayeli olması nedeniyle, ülkemizde meyvecilik özel sektör araştırma kuruluşu sayısının az olmasına değinen FÜAB Başkanı NALLI, ‘’Kendi meyve ıslah çalışmalarımızı yapmazsak, dünyaya kendimizi teslim etmiş oluruz. Yabancı firmalar ıslah çalışmalarına 50 yıl, 100 yıl önce başlamışlar. Meyvecilikte iyi bir noktaya gelmişler. Her sene yeni çeşitler çıkıyor. İnsanların damak tadına göre meyve çeşitleri geliştiriliyor. Bizlerde AR-GE’ye, ıslah çalışmalarına daha çok kaynak aktarmalıyız. Bu da yetmez, yeni çeşitlerimizi dünya piyasalarına kabul ettirmemiz gerekir. ’’ dedi.
Sadece Fidan Üretici Belgesi ve FÜAB üyelik belgesinin, ayrı bir iş ve işleme gerek olmaksızın, operatör kaydı, fidan üretimi, sertifikalandırma, pasaport, ithalat, ihracat, üretim desteği, kredi, Çiftçi Kayıt Sistemi için yeterli olması gerektiğini belirten NALLI, temel fidan fiyatlarının makul seviyeye indirilmesini, döner sermaye ücretlerinin düşürülmesini ve TİGEM arazilerinin uygun şartlarla damızlık kurulması amacıyla üreticiler tarafından kiralanmasının sağlanmasını istedi.
FÜAB Başkanı Hurşit NALLI, ‘’Hedefimiz 2023 yılı fidan ve anaç ihracat gelirimizin 100 milyon doların üzerine çıkması ve ülkemizin bir fidan üretim üssü haline gelmesi ise Avrupa Birliği’nin 2016/2031 sayılı Direktifi ile AB ülkelerine, ülkemizin de dahil olduğu AB dışındaki ülkelerden fidan ihracatının 14 Aralık 2019 tarihinden itibaren yasaklanması kararını ülkemiz adına değiştirebilmemiz gerekir. FÜAB olarak bu sorunun çözümü için yoğun gayret içindeyiz.’’ şeklinde konuştu.
***
Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Bitki Islahçıları Alt Birliği (BİSAB) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Vehbi ESER ise TÜRKTOB Yönetimi olarak fidan üreticilerinin ve FÜAB’ın başarılarını ve sorunlarını çok iyi bildiklerini, sorunların çözümü için destek olduklarını kaydetti.
TÜRKTOB Başkan Yrd. Dr. Vehbi ESER, ‘’ Fidancılığınız diğer sektörlere göre çok daha hızlı gelişiyor. Rakamları, sorunları ve çözüm önerilerini FÜAB Başkanımız açıkladı. Ben biraz Tohumculuk Kanununun ruhundan söz etmek istiyorum. Biz 1998-1999 yıllarında Tohumculuk Kanununu hazırlamaya başladığımız yıllarda öngördüğümüz bir yapı vardı. Özetle; tarımın alt sektörlerini, üretim materyalleri seviyesinde gruplandırarak, kendi gelişim süreçlerinin dinamiklerinin sağlanmasını ve disipline edilmesini istemiştik. 2006 yılında Tohumculuk Kanunu yayımlandı. Tohumculuk Kanunun ortaya çıkardığı yapı dünyada başka bir ülkede yoktur. Bu model Türkiye’ye has bir modeldir. 2008 yılında bu birliklerin hiçbir şeyi yoktu. Türkiye’de tohumculuk emekleme safhasındaydı. 10 yıl içerisinde geldiğimiz noktayı sizler çok iyi görüyorsunuz. Bu kanunun öngördüğü hedeflere doğru gidiyoruz.’’ ifadelerini kullandı.
Son zamanlarda Tarım ve Orman Bakanlığı içinde alt birliklerin sayısının fazla olduğu, birleştirilmesi gerektiği yönünde söylemler olduğunun ve bunun çalışmalarının yapıldığının duyumlarını aldıklarını açıklayan Dr. Vehbi ESER, ‘’ Kesinlikle, net bir şekilde ifade ediyoruz. Türkiye Tohumcular Birliği olarak böyle bir birleştirmeye kesinlikle karşıyız. Tohumculuk Kanununu hazırlayanlardan biri olarak söylüyorum, kanun henüz hedeflerine tam olarak ulaşmamışken böyle bir değişikliği tasvip etmemiz mümkün değildir. Bu konuda sizlerin desteklerini istiyoruz.’’ dedi.
Tarım ve Orman Bakanlığına şimdiye kadar verdikleri destekler için teşekkür eden Dr. ESER, elbirliği ile buralara geldiklerini ancak bir adım daha atmak gerektiğini kaydederek şöyle konuştu; ‘’ Bu destekler devam etmeli, gerekirse çeşitlendirilmesi gerekiyor. Bizim için en önemli konulardan biri ihracatın önünün açılmasıdır. 2005 yılından beri gördüğümüz, söylediğimiz bir tespitimiz var; Türk tohumculuğu ihracata başlamaz ise kendi içinde mücadeleye başlayacak. Bu gerekçe ile Ekonomik İş Birliği Teşkilatı Tohum Birliğini (ECOSA) kurduk. İhracattı artırmak için adımlar atmaya başladık. Bugün Türk Cumhuriyetlerine, İran’a, Afganistan’a, Pakistan’a ihracat yapılabiliyorsa bu gayretlerin sonucudur. İhracat konusunu bir bütün olarak ele almak zorundayız. TÜRKTOB olarak hedef ülkelerde temsilcikler açacağız. İlk temsilciliğimizi Özbekistan’da açtık.’’
Yerli ve milli çeşitlere yeterli destek verilmediğini bu söylemlerin sadece motivasyon amaçlı kullanıldığını ifade eden Dr. ESER, ‘’ Yerli ve milli çeşitlerin gerçek anlamda önünün açılması için desteğe, ayrıcalığa ihtiyacımız var. Bu ülkenin insanı kendine ayrıcalık yapmıyorsa, kendisine sahip çıkmıyor demektir. Hepimiz yerli ve milli çeşitleri tercih etmeliyiz. Bir çeşidin ortaya çıkması çok uzun yıllar alıyor. Anne baba içim çocuk neyse, ıslahçı için çeşit odur.’’ dedi.
Tohumculuk Kanununun amaçlarından birinin de ıslahçı, üretici, yetiştirici zincirinin kurulması olduğunu anlatan Dr. ESER, sektör olarak üretici ile yetiştiriciyi hâlâ ayıramadıklarını, özellikle fidancılık ve süs bitkileri sektörü için bu ayrımın net bir şekilde yapılması gerektiğinin altını çizdi.
Dr. ESER, ‘’Çiftçilerimizin profesyonel yetiştiriciliğe geçmesi gerekiyor. Bugün tohumculuk sektörünün geliştiği ülkelerde en önemli unsur yetiştiricilerdir. Kaliteli bir materyal yetiştiremezseniz, satmanız mümkün değildir. Bugün Çin başta olmak üzere pek çok ülkede profesyonel yetiştiricilik firmaları vardır. Biz de bunu Tarım ve Orman Bakanlığı ile birlikte başarmalıyız. Az önce söz edilen kaçak üretim sorununun çözümlerinden biri budur.’’ şeklinde konuştu.
***
Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdür Yardımcısı Suat YILMAZ ise Fidan Üreticileri Alt Birliği (FÜAB) Başkanı ve yöneticilerinin çalışmalarını çok yakından takip ettiklerini ve desteklediklerini ifade etti.
Yapılan işlerin çok başarılı olduğunu ancak yapılması gereken çok sayıda çalışmanın da bulunduğunu belirten YILMAZ, FÜAB’a sadece sorunları değil, çözüm önerilerini de sunduğu için teşekkür etti.
Türkiye Tohumcular Birliği ve alt birliklerinin tüm toplantılarına katılmaya gayret gösterdiklerini söyleyen YILMAZ, birlik ve kooperatiflerin çalışmalarına önem verdiklerini, yeni çeşitlerin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için iş birliği içinde yoğun bir çalışma içinde olduklarını kaydetti.
‘’TAGEM’in geliştirdiği yeni çeşitlerin fidan üreticileri tarafından daha çok kullanılması gerekiyor. Üreticimize yeni çeşitleri her yönüyle tanıtmalıyız. Bu da yetmez ihracatı artırmak için hep birlikte daha çok çalışmalıyız. Yeni çeşitlerin tüketici ile buluşmasının sağlanması da çok önemlidir.’’ ifadelerini kullanan YILMAZ, mevzuatta yapılması gereken değişiklikleri en kısa sürede hayata geçireceklerini vurguladı.
Türkiye Tohumcular Birliğinin yapısının kolay kurulmadığını ve bozulmayacağını ifade eden YILMAZ, ‘’ Dışarıdan söylenenlere itibar etmeyiniz. Revize edilmesi gereken ne varsa hep birlikte yapacağız. Biz bilgisayar başında iş yapanlardan değiliz, sahada sizlerle birlikte çalışıyoruz.’’ dedi.
YILMAZ, ilk etapta Bursa Karacabey’de gerçekleştirilecek Standart Fidan Damızlık Parselleri Kurulması Projesi’ni detaylarıyla anlattı.
***
Açılış konuşmalarının ardından 2017 yılında en çok komisyon ödeyen beş FÜAB üyesine plaket takdim edildi.
***
Genel Kurul, Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda Kontrol Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı ve Karantina Daire Başkanı Murat ŞAHİN’in Avrupa Birliğinin (AB) , AB dışındaki diğer ülkelerden yapacağı ithalat sınırlaması ve TAGEM Bahçe Bitkileri Araştırmaları Daire Başkanı Gökhan KIZILCI’nın AR-GE çalışmaları ile ilgili bilgilendirmesi ile devam etti.
***
FÜAB Genel Kurulu, Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu, Mali Raporlar, Denetim Kurulu Raporlarının okunarak ibra edilmesi ve gündemdeki maddelerin görüşülerek onaylanması, üyelerin dilek ve temennilerinin dinlenmesiyle sona erdi.
28.09.2019/ Ankara
Sosyal Medyada
Birliğimiz